اروپا به تولید سلاح‌ شیمیایی‌ عراق کمک کرد
به تازگی اسنادی از طبقه‌بندی محرمانه سیا (سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا) خارج شده‌اند که نشان می‌دهند ایالات متحده از استفاده عراق از سلاح‌های شیمیایی در طول جنگ با ایران اطلاع داشته و با این وجود کمک‌های نظامی و اطلاعاتی در اختیار صدام حسین می‌گذاشت.

کمک اروپای غربی، به خصوص به واسطهٔ بسیاری از شرکت‌های متعلق به آلمان غربی و چندتایی شرکت‌های سوئیسی، هلندی، فرانسوی و ایتالیایی، نقشی مهم در پیشرفت تلاش‌های عراق برای توسعهٔ توان تهاجمی سلاح‌های شیمیایی‌اش داشته است. حقیقت اینکه به باور ما بدون کمک اروپای غربی، عراق نمی‌توانست برنامهٔ تولید سلاح‌های شیمیایی‌اش را در ابعاد نظامی چشمگیری ...پیش ببرد...(سایت تاریخ ایرانی)

استفاده از مواد شیمیایی در جنگ با ایران

 

به‌رغم اینکه ایرانی‌ها عراق را متهم به استفاده از سلاح‌های شیمیایی در سرتاسر جنگ می‌کنند، عراق از سلاح‌های شیمیایی مرگبار فقط در سه نبرد استفاده کرده که اولینش هم در اوت ۱۹۸۳ بوده است. (نگاه کنید به تصویر شمارهٔ ۴). استفادهٔ عراق از مادهٔ خردل و مادهٔ محرک اعصاب در اواسط ماه مارس ۱۹۸۴ بود. به نظر می‌آید گزارش‌های مطبوعاتی که خبر از استفادهٔ عراق از سلاح‌های شیمیایی مرگبار پیش از این زمان می‌دهند، بر تک‌ و توک موارد استفادهٔ عراق از گاز CS ضد شورش (گاز اشک‌آور)، گلوله‌های توپ فسفر سفید و گلوله‌های دود مبتنی هستند. ایران در طول جنگ از سلاح‌های شیمیایی مرگبار استفاده نکرده، اما در مواردی استثنایی از گاز CS استفاده کرده است.

 

به تشخیص ما، در زمان آغاز جنگ با ایران، عراق صرفا حجم محدودی مادهٔ خردل و مادهٔ محرک اعصاب داشت. اما نبرد، عراق را سوق داد به سمت تسریع برنامه‌اش، تا جایی که سال ۱۹۸۲ دیگر شروع کرده بود به تولید حجم عظیمی مادهٔ خردل. [در ادامهٔ این بند، دو، سه سطر حذف شده است.]

 

در ژوئیهٔ ۱۹۸۲ که ایرانی‌ها نخستین حمله‌شان را به خاک عراق انجام دادند، عراقی‌ها حدود ۱۰۰۰ گلولهٔ توپ پُر شده با خردل در انبار‌هایشان داشتند. [باقی این بند ــ پنج، شش سطر ــ حذف شده است.]

 

در اوت ۱۹۸۳، عراق در منطقهٔ حاج عمران در شمال این کشور، در حجمی محدود از مادهٔ خردل علیه سربازان ایرانی استفاده کرد. اما حملات عراقی‌ها بسیار محدود بود و فقط تعداد کمی از سربازان ایرانی آسیب و جراحت جدی دیدند.

 

روز ۱۹ نوامبر ۱۹۸۳ [۲۸ آبان ۱۳۶۲] عراق در جریان نبردی عظیم در نزدیکی پنجوین در شمال این کشور، برای دومین بار از مادهٔ خردل استفاده کرد. این بار عراقی‌ها با سلاح‌های شیمیایی‌شان حملهٔ سنگین‌تری انجام دادند و چند صد گلولهٔ توپ پُر شده با خردل به سمت نیروهای ایرانی شلیک کردند که خطر رسیدن و گذشتنشان از مواضع عراق در خط مقدمش بود. به باور ما چند صد سرباز ایرانی بابت مادهٔ خردل کشته شدند یا جراحت سخت دیدند.

 

[دو سه سطر از ابتدای این بند حذف شده] روز ۲۸ فوریه ۱۹۸۴ [۹ اسفند ۱۳۶۲] عراق در ضد حمله‌ای علیه تقریبا ۱۵ هزار سرباز ایرانی که ساحل غربی تالاب هویزه را در شمال بصره گرفته بودند، استفادهٔ گسترده‌ای از مادهٔ خردل کرد. سربازان ایرانی که بیشترشان شبه‌نظامیانی بودند نابلد و تجهیزات لازم را برای مقاومت در برابر حملهٔ شیمیایی نداشتند، درهم شکستند و فرار کردند عقب به آن ‌سوی تالاب. بنا به گزارش‌های مطبوعاتی، ایرانی‌ها ادعا می‌کنند در این‌ حمله حدود ۲۵۰۰ تن از سربازانشان بر اثر مادهٔ خردل کشته یا سخت مجروح شده‌اند.

 

در ادامهٔ نبرد در شمال بصره، در اواسط ماه مارس عراقی‌ها دست‌کم در دو موقعیت، ضمن تلاش‌هایشان برای بازپس‌گیری جزایر مجنون از مادهٔ خردل استفاده کردند. ایران ادعا می‌کند حدود ۴۰۰ سرباز ایرانی طی این دو حمله کشته یا مجروح شدند. با اینکه متعاقب حملهٔ اولی، نیروهای عراقی توانستند پیشروی کنند اما در جریان حملهٔ دوم، استفاده‌شان از مادهٔ خردل تاثیری نداشت. بنا به گزارش‌های مطبوعاتی ایرانی‌ها، بادهایی شدید مادهٔ خردل را پراکندند و تاثیرش را پایین آوردند.

 

روز ۱۷ مارس ۱۹۸۴ [۲۷ اسفند ۱۳۶۲] عراق بدل شد به نخستین کشوری که از مادهٔ محرک اعصاب علیه نیروهای نظامی حاضر در جنگی کلاسیک استفاده کرده است، در حملهٔ هوایی عراق به یکی از مواضع بین مسیری ایران در شرق جزایر مجنون [باقی جمله حذف شده، حدود یک سطر].

 

اگرچه استفادهٔ عراق از سلاح‌های شیمیایی، هیاهوی جهانی چشمگیری را باعث شده، این استفاده تا اینجا نقشی اساسی در راستای پیروزی عراق در جبهۀ جنگ نداشته است. با این حال استفادهٔ عراق از تابون و خردل باعث شد سربازان عراقی بتوانند ایرانی‌ها را سریع‌تر و با تلفات کمتری از سوی خود عراق ــ به نسبت اینکه از روشی دیگر استفاده می‌کردند ــ عقب برانند.